Wat is atopie?

Atopie is een allergie tegen bepaalde stoffen in de omgeving. Voorbeelden zijn grassen, boompollen en huisstofmijt. Deze komen via inademing in contact met het lichaam. Het is vergelijkbaar met hooikoorts bij de mens.

Atopie is vaak een erfelijke ziekte. Het kan dus vaker in de familie voorkomen. Atopie ontwikkelt zich normaal gesproken tussen het 1e en 3e levensjaar maar manifesteert zich soms ook op een latere leeftijd.  

Atopie kan seizoensgebonden zijn, zoals bij pollen, welke alleen gedurende bepaalde maanden in het jaar in de lucht zitten. Andere zijn het hele jaar aanwezig, zoals stofmijt. Maar zelfs bij seizoensgebonden allergenen kunnen de symptomen het hele jaar aanwezig zijn.

Atopie komt bij de kat een heel stuk minder voor dan bij de hond. 

Wat kunnen de symptomen zijn bij een kat met atopie?

• jeuk (likken, bijten, krabben), m.n. aan poten, kop, oksels en liezen
• bacteriele en/of gistinfectie van de huid: rode plekken op de huid
• korstjes
• kaalheid
• verdikking en donkerverkleuring van de huid
• zwartbruine verkleuring van de haren (door het likken)
• oorontsteking (otitis externa). De uitwendige gehoorgang is gewoon een voortzetting van de huid, alleen is het milieu in het oor nog gunstiger voor bacteriën en gisten (warmer, vochtiger, meer huidvetten).
• bindvliesontsteking van de ogen (conjunctivitis)

Hoe stellen we de diagnose atopie?

Een juiste diagnose begint bij een goede anamnese (vraagggesprek vooraf) en een uitgebreid lichamelijk onderzoek. Daarnaast zijn er meerdere mogelijkheden om te testen voor welke stoffen een kat allergisch is. Het meest bekende is de huidtest. Daarbij worden meerdere stoffen in de huid geïnjecteerd en gekeken of er een allergische reactie (zwelling) van de huid optreedt.

Tegenwoordig is er ook een bloedonderzoek mogelijk. De dierenarts neemt een paar ml bloed af en stuurt het op naar het laboratorium. Er wordt eerst gescreend op bepaalde groepen allergenen:

1. schimmelsporen/vlooien/mijten
2. bomen
3. grassen en kruiden.

Indien de kat op één van deze groepen positief reageert (dus allergisch is), bijv. de bomen-groep, dan kan met hetzelfde bloed onderzoek gedaan worden om de bomengroep uit te splitsen. Vaak worden dan 1 of meerdere boomsoorten positief bevonden.  

De uitslag is positief: en wat nu?

Er zijn een aantal oplossingen mogelijk.

• Proberen het contact met de allergenen te vermijden. Dit is een van de meest effectieve vormen van behandeling maar is in veel gevallen niet mogelijk door de hoeveelheid betrokken allergenen.
• Specifiek immunotherapie oftewel hyposensibilisatie. Dit houdt in dat de kat injecties krijgt met kleine hoeveelheden van de allergenen waar hij positief op heeft gereageerd. Dit gebeurt met een bepaalde regelmaat. Houdt er rekening mee dat de hond misschien de rest van leven elke 1-2 maanden een injectie moet krijgen. Omdat hij op deze manier ‘went’ aan de allergenen, kan de allergische reactie verdwijnen! De kans hierop is ongeveer 70%.
  Indien u kiest voor de hyposensibilisatie krijgt u een schema waarop staat wanneer de kat injecties krijgt. Het kan een paar maanden tot een half jaar duren voordat u duidelijk een verbetering ziet, dus wees geduldig! Mocht bij de kat de allergie tussentijds even opflikkeren kan hij ter ondersteuning kortdurend medicijnen tegen de jeuk (corticosteroïden) of antibiotica krijgen.
• Medicatie.  Corticosteroïden (zoals prednison) kunnen effectief zijn, echter alleen om de jeuk onder controle te houden, het is geen definitieve oplossing! Corticosteroïden kunnen op den lange duur en in hoge doseringen vervelende bijwerkingen geven zoals veel plassen en drinken, een dunnere huid en suikerziekte.
• Voeding. De huid van een kat met atopie stelt hogere eisen aan essentiele voedingsstoffen. Daarom adviseren wij een hoogkwalitatieve voeding speciaal voor katten met allergische huidproblemen (zoals Hill's D/D).

Kan ik atopie voorkomen?

Gezien de erfelijke factor is het aan te raden niet te fokken met katten met een atopie, Atopie bij het individuele dier is niet echt te voorkomen.

Het onderzoek naar en de behandeling van atopie vergt tijd, inzet en geduld. Echter, een kat met atopie zal heel blij zijn als hij klachtenvrij is. Het gezegde "jeuk is mogelijk nog erger dan pijn" geldt ook voor honden en katten!